Linux Dil Sistemi ve Kontrolcüsü

28/02/2020 • 3 min read

• Dil Sistemi Nasıl İşler?
  • Komutlar
  • Dosyalar
  • Özet
• Yerel Dil Kontrolcüsü

Dil Sistemi Nasıl İşler?

Bilinmesi gereken ana 3 komut ve 2 dosya vardır:

Komutlar

1. locale: Sistemin bölümlerinin hangi dil ayarlarında bulunduklarını tutan değişkenleri gösterir.
2. locale -a: Sistemde hazırda yüklü olan dil paketlerini listeler.
3. sudo locale-gen: /etc/locale.gen dosyasındaki listelenmiş diller yüklü değil ise yükler.

Dosyalar

1. /etc/default/locale: üstte bulunan locale komutunun referans ettiği dosyadır. İçinde, POSIX ve GNU C kütüphanesi tarafından kategorize edilmiş kısımların dil değerlerini içerir. Bu değerlere göre, okunduğu zaman, eğer dil paketleri yüklü ise dil ayarlarını değerlere göre değiştirir. LANG değeri sistem ana yerel dilini belirlemekte kullanılır. İlk dört satırı aşağıdaki gibidir:

LANG=tr_TR.UTF-8
LANGUAGE=
LC_CTYPE="en_US.UTF-8"
LC_NUMERIC="tr_TR.UTF-8"
...

2. /etc/locale.gen: İçinde yüklenmesi için bulunan dil paketleri listesini bulundurur. sudo locale-gen komutu çalıştırıldığında, yorumlama içine (#) alınmamış olan dil değerlerini bu dosyadan okur ve hangi dilleri yükleyeceğine bu dosyadan karar verir. Varsayılan olarak /usr/share/i18n/SUPPORTED dosyasındaki dil listesini alır ve yüklü olmayanları yorum içinde barındırır. Dosyanın içeriği aşağıdaki gibidir:

...
# tr_TR ISO-8859-9
tr_TR.UTF-8 UTF-8
# ts_ZA UTF-8
# tt_RU UTF-8
...

Özet

Sistem açılırken locale dosyasından sistem bölmelerinin dil değerlerini okur ve yüklü dil paketlerinden yazıları değiştirir. Buradaki dil değerlerini değiştirip, bilgisayarı yeniden başlatarak, sistem bölmelerinin de dilleri değiştirilebilir. Yüklü dil paketleri locale -a ile kontrol edilebilir. Eğer yüklü olmayan bir dil paketi kullanılmak isteniyorsa, locale.gen dosyasına yüklenmek istenen dili ekledikten sonra sudo locale-gen ile o listedeki diller yüklenebilir.

Yerel Dil Kontrolcüsü

Bu yazılım sistem diline bakarak, İngilizce veya Türkçe olmak üzere dil paketlerini doğrular. Dil paketleri yüklü değilse yükler, değerler hata vermeye yatkın ise düzeltir. C ve Shell Scripting ile yazılmıştır. Yazılımın yeterli yetkilerin olup olmadığını kontrol ettikten sonra locale'den LANG değerine bakarak sistem dilini öğrenir.

// Get the locale LANG
char *lang_value = run_command("cat /etc/default/locale 2> /dev/null | grep '^LANG=' | cut -d '=' -f2 | tr '\\n' '\\0'");

char* run_command(char* command) özel fonksiyonu ise Shell komutlarını çalıştırır ve çıktılarını geri döndürür. lang_value'ye LANG değerini atadıktan sonra hangi dil paketlerinin yüklü olması gerektiğine karar verir. Eğer LANG değerini tanıyamazsa İngilizce'ye çevirir.

#define LANG_TR_TR "tr_TR.UTF-8" // Dil kodu
#define LOCALE_TURKISH // Doğrulanmış olan 'locale' değerleri
...
// Extract the LANGs needed to be installed after verifying
size_t ln_count; // ln == locales_needed
char **locales_needed = !strcmp(lang_value, LANG_TR_TR) ?
	extract_charmaps(LOCALE_TURKISH, &ln_count) : extract_charmaps(LOCALE_ENGLISH, &ln_count);

Gerekli dil paketleri locales_needed değişkenine atandıktan sonra tek tek dil paketlerinin yüklü olup olmadığı kontrol edilir. Eğer yüklü değilse komut satırına bildirimi yazılır ve locale.gen listesine void add_lang_to_localegen(char* lang) özel fonksiyonu ile eklenir.

// Check if the LANG is installed -> locale -a
char *locale_installed;
bool is_locale_gen_needed = false;
for(int ln_i = 0; ln_i < ln_count-1; ln_i++){ //-1 for null
  // $ locale -a 2> /dev/null | grep -i LANG
  locale_installed = search_locale_installed(*(locales_needed+ln_i));
  if (*locale_installed == '\0'){
    printf("Locale '%s' is not installed.\n", *(locales_needed+ln_i));
    is_locale_gen_needed = true;
    add_lang_to_localegen(*(locales_needed+ln_i));
  }
  free(locale_installed);
}// for

Yukarıdaki void add_lang_to_localegen(char* lang) özel fonksiyonu aşağıdakine denk bir Shell komutu çalıştır. Bu komut, /usr/share/i18n/SUPPORTED listesinden dil kodlarına bakar. Alınan dil kodu değerini locale.gen listesine kendisinin kopyası olmadan ekler.

$ search="^lang\.";
result=$(grep $search /usr/share/i18n/SUPPORTED);
grep -v "$result" /etc/locale.gen | sudo tee /etc/locale.gen > /dev/null;
echo $result | sudo tee -a /etc/locale.gen > /dev/null

Gerekli paketler locale.gen listesine eklendikten sonra run_command("sudo locale-gen") ile gerekli dil paketleri yüklenir. Onaylandıktan sonra, lang_value değerine göre hangi dilin doğrulanmış değerlerinin (örn: LOCALE_TURKISH) locale dosyasına yazılacağı karar verilerek yazılır.

"Linux Dil Sistemi ve Kontrolcüsü", 28/02/2020, 12:04:00

#C, #i18n, #linux, #project, #turkish